Günümüzde buluşlar hayatı kurtaran ve kolaylaştıran inovasyonları ile günlük hayatın vazgeçilmezlerinden olmuştur. Buluş denildiğinde ilk önce telefon, otomobil, bilgisayar gibi ürünler akla gelebilir. Bunların yanı sıra hayatın asıl vazgeçilmezleri olan ilaçlar ilk sıralarda yer alır. İnsanların hayatını tehlikeye sokan hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar buluş/icat kategorisinde bulunuyor. Bu sebep ile ilaç sektöründe üretilen ilaçlar için patent alınabilir.
Her buluş için geçerli olduğu gibi ilaç sektöründe yapılan her buluş için patent başvurusu yapılabilir. İlaç için ya da ilacın üretim şekli için patent başvurusu yapılabilir. Patent tescili buluşu korumak için gerekli bir yasal haktır. Türk hukuk sistemine göre ilaç sektöründe patent kanunları ile korunmaktadır. 2017 yılında kabul edilen Sınai Mülkiyet Kanunu ile birlikte buluşlar koruma altına alınmıştır. Bu yasa 2017 yılında kabul edilse de 1995 yılından itibaren ilaç sektöründe yapılan buluşları kapsamaktadır.
İlaçta Patentin Önemi
İlaç üretimi yapılırken oldukça zorlu ve uzun bir süreç gerekir. Bu sürecin büyük bir kısmında araştırma ve geliştirme çalışmaları ile zaman geçirilir. Bu çalışmalar ilacın insan sağlığına daha iyi katkı sağlaması ve tedavi edici etkilerinin ve yan etkilerinin ölçülmesi için aşama gerçekleşiyor. Her aşamaya sıklıkla duyulan faz adı veriliyor. Bir ilacın aşının üretimi 4 fazdan oluşur. Bu katedilen her faz için oldukça fazla bir zaman, maddiyat ve emek harcanıyor. İlaç sektöründe patent hakkı ile verilen tüm emekler koruma altına alınıyor.
Patent başvurusu yaparak sarf edilen tüm emekleri korumuş olursunuz. Ayrıca ilaç sektörü Dünya çapında çok yüksek endüstriyel değere sahip bir sektördür. Buluşu gerçekleştirilen ilacın üretilmesi, piyasaya sunulması ve diğer tüm hakları patent ile elde edilir. Bu sayede firmanın ilaç sektöründeki yeri sağlamlaşırken marka ve piyasa değeri artış gösterir.
İlaç Patenti Nasıl Alınır?
Fikri Mülkiyet Haklarının Ticaretle Bağlantılı Yönlerine Dair Anlaşma (TRIPS) ile ilaç sektöründe patent almanın önü açılmıştır. Sınai Mülkiyet Kanununda belirtilen hususlara göre patent alabilmek için gerekli şartları sağlayan ilaçlar için patent alma başvurusu yapılabilir.
İlaç sektöründe patent başvurusu yapılabilmesi için ilacın yeni olması gerekir. Bu yenilik sadece ilk çıkan ilaca özgü değildir. Var olan bir ilacın üretim ve kullanımında kaydedilen yenilikler de ölçeklendirmeye tabiidir. Patent başvurusu için gerekli kriterler sağlandıktan sonra patent kuruluşları aracılığıyla başvuru yapılabilir. Başvuru yapıldıktan sonra inceleme süreci başlar. Bu süreç olumlu sonuçlanırsa patent almaya hak kazanırsınız. Patent sorgulamak için bir patent uzmanından/vekilinden yardım alabilirsiniz.
Patent Almanın Avantajları
Her yeni buluş için patent başvurusu yapmak ve patent almak bir zorunluluktur. Buluş için fikir ve üretim aşamasında oldukça emek sarf edilir. Bu sadece ilaç sektörü için geçerli değildir. Tüm sektörler için de geçerlidir. Sarf edilen emek ile birlikte bazı buluşlar için yüksek miktarlarda maddi harcamalar da yapılıyor. Buluş için görüldüğü üzere buluş yapan kişi ve kişilerin maddi harcamaları, buluşu ortaya koymak için harcanan vakit aşikârdır. Buluş için sarf edilen tüm emekleri ve buluşu korumak için patent başvurusu yapmak şarttır. Bu sayede hem buluş hem mucitlerin hakları hem de verilen tüm emekler koruma altına alınmış olur.
Buluş için patent alınmadığı takdirde ortaya konulan buluş korunmasız halde piyasada bulunur. Böylece bu durumdan çıkar elde etmek isteyen kişi ve kuruluşlar buluşunuzu kendi buluşlarıymış gibi piyasaya sürerek kazanç elde edebilirler. Buluşunuz sizin bilginiz dâhilinde olmadan her pazarda yerini alır ve haklarınız gasp edilir. Bu gibi durumlara mahal vermemek, hem buluş hem de emeklerinizi korumak için patent hakkından yararlanabilirsiniz.
Patent alarak özel haklarınızı koruyabilirsiniz.
Patentler sadece buluşu gerçekleştiren kişiye veya kuruma verilir. Böylece buluşun tüm hakları patent sahibine ait olur. Sahip olunan patent sayesinde buluşu piyasaya sürerken taklit üretimlerden ve fırsatçılardan hem buluşu hem de kendinizi ya da buluşu gerçekleştiren kuruluşunuzu korumuş olursunuz.
Patentlerin belli bir koruma süresi bulunmaktadır. Başvuru yapılan tarihten itibaren 20 yıl süre ile patent korunur. Bu 20 yılda ürünün üretim hakkı, satışa sunulması ve kullanılma durumu ile ilgili tüm haklar patent sahibine özgü kalır. Ancak molekülün keşfedilmesinden itibaren başlayan bu süreç zarfında araştırma ve geliştirme aşamalarından piyasaya sürülmesine kadar çok uzun bir zaman aldığı için patentin sağladığı korumadan ortalama 5 ila 8 yıl kadar yararlanılmaktadır. Bu sürenin az olması patent başvurusu yapmaya engel olmamalıdır. Çünkü patent sayesinde tüm haklarınız koruma altına alınır.
Patent hakkınız ile piyasadaki yerinizi güçlendirirsiniz.
İlaç sektöründe patent hakkına sahip olmak oldukça önemlidir. İlaç patenti sayesinde buluşunuzun başkaları tarafından kullanılmasına engel olunur. Patent hakkına sahip olan üretici bu buluş için piyasada ön sıralarda yer alarak pazar payında büyük bir paya sahip olur. Bu sayede üreticilerin pazardaki yeri rekabet sayesinde oldukça güçlenir. Sahip olduğunuz patent ile lisanslandırma yaparak elde edilecek kazanç daha çok artış gösterir.
Patent hakkı ile şirket değerleri yükselir.
İlaç sektöründe patent başvurusu yapmak diğer sektörlerde de olduğu gibi şirket değerine olumlu katkılar sağlar. Hatta birden fazla ilaç için patent hakkı bulunuyor ise şirket değerinin yükselmesi için etkili bir ölçüt olacaktır. Ayrıca patent hakkı sayesinde hem şirketin hem de buluşun pazar değeri yükselecektir.
Buluşun patent hakkına sahip olan kurum için pozitif imaj güçlenir.
Bir buluşun patent tescil hakkına sahip olması firmanın yetkinliklerini sergilemede büyük bir rol oynar. Piyasada bu buluşun değeri yüksek ise şirket için bu buluşun patentine sahip olmak yeni ve karlı ortaklıklar getirecektir. İlaç sektöründe patent hakkının ve patent başvurusunun birden fazla olması şirketin büyüklüğünü, yüksek teknolojik imkânlara ve alanında uzman ekiplere sahip algısı oluşturacak ve piyasada yer alan diğer ilaç şirketlerine oranla patent sahibi şirketin imajı pozitif yönde değer kazanacak. Böylece şirketin maddi imkânları daha da çok aratacak.
Araştırma ve geliştirme aşamalarına yapılan yatırımlar kara dönüşür.
İlaç üretiminde araştırma ve geliştirme çalışmalarının yeri oldukça büyüktür. Bu AR-GE çalışmalarına maddi açıdan ve zamandan oldukça büyük yatırımlar yapılması söz konusudur. Buluş için yapılan araştırma ve geliştirme çalışmaları oldukça büyük yatırımlardır. Buluşun yanı sıra harcanan para ve zamanında korunması gerekir. Bu yatırımlar yine patent başvurusu yapılarak koruma altına alınır.
Koruma altına alındığı andan itibaren bu yatırımların büyük kazançlara dönüşeceğini söylemek yanlış olmaz. Patent alarak 20 yıllık koruma sağlanan buluşun tekeli buluşu yapan ve patent başvurusu yapan kişi ya da kurumların elinde olur. Yukarıdaki maddelerde belirtildiği gibi bu haklara dayanarak ilacın üretimi, satış hakkı ve lisans verme yetkisi ile yapılan yatırımlardan daha büyük oranda kar elde edilir.
Ürün piyasada ve reklamlarda yer aldığı süre boyunca firmanın reklamı yapılır.
İlacın patent hakkına sahip olan şirketin, ilacın her reklamı yapıldığında firmanında reklamı yapılmış olur. Bu sadece reklamı yapan üretici firma sayesinde gerçekleşmez. Eğer ilaç için lisanslama yapılırsa ilacın raflarda bulunduğu her mekânda patent hakkına sahip olan üretici firmanın dolaylı yoldan reklamı yapılmış olur. İlacın herhangi bir şekilde reklamına denk gelen herkesin aklına ilk gelecek olan bu ilacın patentine sahip olan şirkettir. Yani sizin şirketiniz.
Diğer sektörlerde olduğu gibi ilaç sektöründe de patent sahibi olmak oldukça önemlidir. Patent tescili alarak buluşunuzu korumanız mümkündür. Patent tescili almak için en kolay yol bir patent uzmanından/vekilinden yardım almak olacaktır. Patent uzmanları/vekillerine patent firmalarından ulaşabilirsiniz. Sizde patent tescil başvurusu yaparak ilacınızı/buluşunuzu koruma altına alabilirsiniz.
İlginizi Çekebilir: Patent Nedir? Neler Patent Alır? Nasıl Başvuru Yapılır?