Tanınmış marka olmak halk tarafından markanın önemsenmesi ve dikkat çekmesi anlamına gelmektedir. Tanınmış markaya olan güven daha fazla olduğu için satışlarını ve cirosunu bu durum olumlu yönde etkilemektedir. Günümüzde tanınmış marka olmak isteyen marka sayısı oldukça fazladır. Ancak tanınmış marka olmak sanıldığı kadar kolay bir işlem değildir. Bu nedenle tanınmış marka kriterlerini mutlaka yerine getirmeniz gerekiyor. Bu yazımızda tanınmış marka ile ilgili detaylı bilgiler vereceğiz.
Tanınmış Marka Ne Demektir?
Tanınmış marka adından da anlaşılacağı üzere halk arasında ve çevresinde tanınmış, Türk Patent Enstitüsü tarafından da korunan bir statüdür. Tanınmış marka statüsüne giren markanın Türk Patent Enstitüsü tarafından korunması sayesinde oldukça avantajlı bir konumda olmaktadır.
Tanınmış marka olmak markanın direkt olarak cirosunu ve satışlarını etkileyen önemli bir statüdür. Tanınmış markalara insanlarında güven seviyesi oldukça fazladır.
Tanınmış markaların taklidinin yapılması daha zordur. Nedeni ise Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından korunuyor olmasıdır. Markanın taklit edilmesi söz konusu olduğunda bu resmî kurum tarafından derhal işlemlere başlanır ve üçüncü kişiler anında cezalandırılır.
Tanınmış Marka Kriterleri Nedir?
Tanınmış marka olmanın pek çok faydası bulunmaktadır. Ancak bu faydalardan yararlanabilmek için tanınmış marka kriterleri bulunmaktadır. Bu kriterleri karşılayan markalar tanınmış marka olmaktadır. Tanınmış marka kriterleri şu şekildedir;
- Markanın tescil edildiği tarih ve bu tescil edilme tarihinin geçerlilik süresi (markanın geçmişi ve gelişimiyle alakalı detaylı bir bilgi.)
- Markanın aldığı tescilin verildiği ülkeler ve bu belgenin geçerli olduğu ülkeler (Yurt içi ve yurt dışı olmak üzere tescilleri hangileridir? )
- Markanın tescil edildiği yani üzerine kayıtlı olarak kullandığı mal veya hizmetlerin piyasalardaki bilinirliği, piyasadaki pazar payı ve piyasada ne kadar yaygın olduğunun yanı sıra yıllık satış adedi nedir?
- Markaya ilişkin geçmişte uyguladığı promosyon kampanyalarıyla alakalı detaylı bilgiler nelerdir? Aynı zamanda bu promosyon kampanyalarının özellikleri nelerdir? (Özellikle Türkiye’de yürütülmüş olan promosyon kampanyalarının özelliklerinin açık bir şekilde verilmesi gerekiyor. Promosyon özellikleri arasında promosyonun geçerli olduğu tarihler ve bu tarihler arasında promosyonun hangi ülkelere yayıldığını açık bir şekilde belirtmek gerekiyor. Bu promosyona ne kadar bir bütçe ayrıldı ve ne kadar başarılı oldu bununda açık bir şekilde belirtilmelidir. Promosyonun sadece TV reklamı veya gazete ilanı olması bir şey değiştirmemektedir. Bu promosyon kampanyalarının da yine aynı şekilde bilgilerinin detaylı bir şekilde bildirilmesi gerekmektedir.
- Reklam veya promosyon kampanyası olmayan ancak markanın, marka bilinirliliğine katkı sağlayan ve tanıtım amaçlı tasarlanmış faaliyetlerin bildirilmesi gerekmektedir. (Örneğin gazete, dergi, TV reklamları gibi medya kanallarında yayınlanan, marka ve ürünleri tanıtıcı olarak düzenlenmiş faaliyetlerdir. )
- Markanın çevresi tarafından tanınmış olduğunu gösteren bir mahkeme veya resmi kurum karar var mıdır? Bunun yanı sıra markanın sahibinin markanın tanınmasını ve markanın korunmasına yönelik olarak çabaları nelerdir? Marka sahibinin göstermiş olduğu bu çabaların mutlaka etkin çabalar olması gerekmektedir. (Markanın devam eden lehine ve aleyhine davalarının hepsinin bildirilmesi gerekiyor. Örneğin müşteri memnuniyetsizliği veya çalışanların işten çıkarken yaşadıkları sorunlar neticesinde açtıkları davaları belirlemek gerekiyor.
- Markanın taklit bir marka olmadığının ve üretmiş olduğu mal veya hizmetlerin insanların yararına olduğunu kanıtlaması gerekiyor. Markanın orijinal olması çok önemlidir.
- Markanın ne kadar tanınmış olduğunu ölçümlemek adına kamuoyu tarafından yürütülmüş herhangi bir çalışma varsa, bu çalışmaların bildirilmesi gerekiyor.
- Markanın sahibine ait bilgilerin açık bir şekilde bildirilmelidir.
- Markanın kendisinin bilgilerinin detaylı bir şekilde belirtilmesi gerekiyor. Bu bilgiler çalışan sayısı, satış adedi, yurt içinde ve yurt dışında yaptığı çalışmalar, ödediği vergiler, arama ağı, piyasaya ne kadar hâkim olduğu, dağıtım kanallar, kullandığı yazılımlar ve bunlar gibi detaylı bilgiler.)
- Marka kullandığı mal veya hizmetlerle ne kadar ilgili veya markanın dışardan göründüğü zaman, adı duyulduğu zaman ne kadar ürettiği malı ve hizmeti çağrıştırdığı önemlidir. Markanın kullanmış olduğu mal veya hizmetler neticesinde ortaya çıkan sonuç belirli bir statüye sahip mi?
- Markanın ürününe veya marka sahibi firmaya ilişkin olarak alınmış belgeler, ödüller var mı? (TSE, TSEK, ISO vb. kalite ödülü, kalite belgeleri, mavi bayrak, çevre ödülü vs.)
- Marka ismini taşıyan ürünlerin piyasaya dağıtım kanalları (markanın sahibi olan firmaya ait olan dağıtım kanallarının dışında) ve söz konusu olan ürünlerin ithalat ve ihracat olanakları nelerdir?
- Eğer marka ürünleri haricinde marka olarak bir satışa konu olmuşsa veya marka üzerinde kıymet değerlemesi yapılmışsa markanın parasal değeri ne kadardır? Markanın parasal değeri, marka sahibinin yıllık bilançosunda eklenmiş midir?
- Markanın üretmiş olduğu mal veya hizmetlerde kaç üründe tanınmışlığa ulaşmıştır. Yani örneğin bir elektronik firması ise sadece elektrik kablosuyla mı adından bahsettiriyor yoksa diğer ürünleri ile adından bahsettiriyor mu? Aynı zamanda halk arasında bu markanın kaç yıldır süren bir tanınmışlığı var ve bu tanınmışlığı koruyabiliyor mu?
- Markanın bir başka kişiler tarafından taklidi yani kopyası oluşturuldu mu?
- Markanın üçüncü kişiler tarafından saldırıya uğrama riski nedir?
Yukarıda sayılan tanınmış marka kriterlerinin ispatına yönelik olan veya bir markanın tanınmış olduğunun ispatına yönelik her türlü bilgi ve belgenin sunulması gerekmektedir.
Markanızın durumunu sorgulamak için tanınmış marka sorgulama sistemine erişmeniz gerekiyor. Tanınmış marka sorgulama sistemi Türk Patent Endüstrisi’nin sitesinde yer almaktadır.
