Tasarım tescili belli bir ürün üretimi kapsamında izinsiz kullanımların, satışların, ithalatı ve ticareti yönünden piyasaya sunulmasının engellenmesi adına uygulanan koruma sistemi demektir. Bu yönden markaların isim ve üretim güvenliliği de öne çıkmaktadır. Fakat mevcut üretimlerle ilgili yan ürün kapsamında kopyası veya sahtesini sunan yerlerde vardır. Yaptığınız işin tescilsiz bir şekilde satılamaması açısından her üretime yönelik tasarım tescili gerekmektedir. Piyasaya sunulan ürünlerin orijinal olabilmesi de bu yöntem desteğiyle sağlanmaktadır. Açtığınız firmanın adı, yaptığınız iş üretimi veya çok farklı durumlara yönelik kullanılan bu sistem dünya çapında önemli rol oynamaktadır. Çünkü yaptığınız işle ilgili marka tanıtımını doğru yapabilmek ve belli markalar içinde isim haline dönüşmek açısından tasarım tescili gerektiği bilinmektedir.
Tasarım tescil belli bir ürüne yönelik yapılan çalışmaların özel olabilmesi adına koruma yapmak demektir. Daha net ifade ile ürün parçaları, süsleri, şekli ve tasarımı kapsamında ürünün tümden koruma altına alınması ve tasarımı yapan kişiye sahiplendirme yapılmasıdır. Bu yönüyle oldukça önemli bir işlev sağladığı bilinen sistemin çok yönlü faydaları vardır. Kişinin yaptığı işi tescillendirmesi yönünden hak sahibinin inhisari haklara da sahip olduğu bilinmektedir. İnhisari hak ise mevcut ürünle ilgili satış, kullanım, sunum yapılması yönünden alınan onay demektir. Bu onayın devlet tarafından verildiği bilinmekte olup kamusal veya özel anlamda yapılacak iş teşebbüslerinde de sorun çıkmaması anlamına geldiği bilinmektedir.
Tasarım Tescili İle Korunan Nedir?
Tasarım tescil belgesi sahip olunması kapsamında hak sahibinin yaptığı işe yönelik inhisari hakka sahip olması ve ürününün korunması sağlanırken istediği şekilde mevcut alanda ithalat ve ticaretini yapılabilmesi sağlanır. Yapılan üretimin kişiye özel olması sağlanırken size özel ürün olduğunu belirten belgeyle de üretiminizi koruma altına almış olursunuz. Kişiler için bu durum tamamen lehine ilerleyen bir süreç oluşturmakla birlikte hak sahibi dışındaki sunumlara da izin verilmediği bilinmektedir. Böylece yaptığınız üretimin özel olması sağlanırken piyasa da aynı ürünün sizin üretiminiz kapsamında sunulamayacağı bilinir. Fakat Türkiye’de yakın geçmişte kullanılan kamuya sunulmuş yöntem kapsamında tescilsiz tasarım olarak ta koruma altına alındığı bilinmektedir.
Tasarım tescil belgesi ile koruma altına alınan her üretim kişiye özel sınıflandırma yapılarak mevcut ürün bütünlüğünü koruma altına alırken farklı bölgelerde aynı ürünün piyasaya sürülmesini de önleyebilmektedir. Bununla birlikte mevcut tasarımın orijinal bir ürüne dönüşmesi mümkündür. Tasarım tescil belgesi sayesinde her yönden kendi iç dünyanızda tasarlamış olup yaptığınız ürünün korunmasını sağlarsınız. Bu durum yaptığınız tasarımla ilgili belgeye sahip olma sonrasında hiçbir şekilde izinsiz kullanılamayacağını, satılamayacağını, piyasaya sunulamayacağını veya üretilip ithal edilemeyeceğini de göstermektedir.
Tasarım Tescil Kapsamı Dışında Kalmasına Neden Olan Durumlar
Tasarım tescili sorgulama mevcut tasarım çeşitlerine yönelik bulunmakta olan tasarımları incelemek, bilgi edinme yönünden kullanılan Türk Marka ve Patent Kurumu tarafından kullanılan sistemdir. Herhangi iş fikri kapsamında aklınıza gelen bir üretim daha önceden yapılmış ve tescillendirilmiş olabilir. Yapmak istediğiniz ürünle ilgili ileriki dönemde sorun yaşamamak adına sorgulama yapılması gerektiği bilinmektedir. Genel olarak her yönden ürünü tasarlayan, çizen, şekil veren kişilerin lehine ilerleyen bu konuyla ilgili dikkat edilmesi gereken durumlar da vardır. Bu durumlar ise şu şekilde sıralanmaktadır.
- Tasarıma yönelik uygun isim ve logo seçilmesi
- Belirlenen tasarımın tescile uygun olması
- Gizlilik içermesi
- Tescil başvurusunun yapılması
- Güvenilir danışmanlık
Yukarıda sıralanan 5 madde tasarım tescillerinde dikkat edilmesi gereken durumlar olup hak sahibi açısından her durumu lehine çevirecek konulardır.
Tasarım tescili sorgulama kapsamında da önemli durumlar bulunmakta olup koruma kapsamı dışında kalmasına neden olan nedenler vardır. Bu nedenler ise şu şekilde sıralanmaktadır.
- Yeniliği ve ayırt edici özelliği bulunmamakta olan tasarım türleri
- Genel ahlak yapısına ve kamuya uygun olamaması
- Belli bir ürünün teknik yapısına yönelik bulunması gereken özelliklerin çok fazla öne çıkıyor olması
- Yapılacak tasarımın belli boyutlardaki farklı ürüne monte edilmiş olması
- Dini ve kültürel yönden benimsenmiş tasarımların tarihi ve kamu alanına yönelik uygunluk sağlıyor olması
Yukarıda sıralanan durumlar ise yapılacak tasarımın koruma kapsamı dışında kalan durumlar şeklinde öne çıktığı bilinmektedir. Bu yüzden yeni bir tasarım açısından tasarım tescili sorgulaması yapmak akıllı bir başlangıç olacaktır.
Tasarım Tescil İtirazı Nasıl Yapılır?
Tasarım tescil itirazı hak sahibinin tasarlamış olduğu ürüne yönelik tasarım tescili alabilmesi kapsamında bulunan bir durum olarak ifade edilir. Belli bir tasarıma yönelik onay verilmemesi kapsamın ürünün orijinal, uygun ve yeni bir tasarım olduğuna yönelik çıkan karara itiraz etme şeklidir. Tasarımların onaylanıp tescil belgesinin verilmesi sürecinde kurum tarafından onaylanmış ürünlere yönelik tasarım tescil itirazı yapılabilir. Tasarım tescili açısından onay verilmemiş ürün için yasal itiraz süresinin 2 ay olduğu bilinmekte olup bu süre zarfında başvurulması gerektiği bilinmektedir. Tasarım tescil belgesi verilmesi durumunda ise bu süre 3 aylık bir zaman dilimi şeklinde belirtilmektedir.
Tasarım tescil itiraz kapsamındaki süreç aynı zamanda hak sahibi kişinin yaptığı ürün tasarımının koruma altına almaya çalışması demektir. Çünkü mevcut işlere yönelik özelleştirme ve markalaşma yapabilme açısından hak sahiplerinin mutlaka bu durumdan faydalanması gerekir. Tasarım tescil belgesi almadan satılan bir ürün için ileriki dönemde ürünle ilgili kendi yaptığınız çalışmaları göstermek uzayan bir dava süreci oluşturabileceği gibi ürünün koruma altına alınmasını da engellemektedir. Bununla birlikte ürününüze yönelik hak sahibi olabilme durumundan da faydalanamazsınız. Mevcut bir ürünün korunması açısından son derece önemli rol oynayan tescil belgeleri sadece tasarımlar için değil markanız içinde yapılmaktadır. Bu sayede birçok önde gelen marka isim ve ürün hakkını koruma altına alarak güvenli, orijinal, kaliteli ve başarılı çalışma döngüsü sağlayabilmektedir. Ayrıca dünya çapında da tanınabilme yetkilerine sahiplerdir.
Tasarım Tescil Yenileme Nedir?
Tasarım tescil yenileme mevcut tasarımların önceden tescillenmiş olması kapsamında hak sahibi kişinin sahip olduğu belgeye yönelik 5 yıl sonrasında tekrardan yenileme yapması işlemidir. Bu işlem tasarım tescil belgesine sahip olan kişinin ürünüyle ilgili olup 5.ci yılının son 6 ay içinde yapılması gereken bir durumdur. Bununla beraber tescil yenileme hakkı 5.ci yıl içindeki son 6 ay kapsamında yapıldığı zaman kabul edilmektedir. Bu süreyi geçiren kişilerin ürün tasarımları kapsamında koruma sağlayan hakkını kaybetmesi mümkündür. Bu yüzden süreç tamamlanmadan belirtilen süre dâhilinde başvuruların yapılmış olması gerekir. aksi halde yeniden tasarım tescil belgesi almak zorunda kalabilir ve gerekli prosedür adımlarını uygulamanız gerekir.
Tasarım tescil yenileme sistemi mevcut ürünün belirli bir süre için koruma altına alınmasını sağlarken devam ettirilen tasarım koruması da sağladığı bilinmektedir. Böylelikle yeniden belge almanıza gerek kalmadan aynı belge ile ürün tasarımlarınıza ve yaptığınız işe devam etmeniz mümkün olur. Sosyal medya ürün satışı kapsamında çok geniş bir yelpaze sunan yerdir. Burada gördüğünüz ürün satışlarıyla ilgili isim hakkı elde etmiş satıcıların tasarım belgesi kapsamında ürün satışı yapabildiği bilinir. Aynı şekilde yeni firma kurulumu veya isim hakkı kapsamında da kullanılması gereken tescillerin markalaşma yönünden önemli bir atılım olduğu bilinmektedir. Patent süresi Ne Kadardır? Başlıklı blog yazımız ilginizi çekebilir.
Endüstriyel Tasarım Tescili
Tasarım tescili kapsamına giren endüstriyel tasarım tescili konusu ise insanların yaşamını ilgilendiren ürün olma özelliği taşırken tasarım kapsamındaki tüm koşulların sağlanabilmesini resmi yönden güvence altına alabilme demektir. Bu konuda yapılmakta olan işlemler sanayilerde üretilen ürün tasarımlarıyla ilgili olup birçok prosedür adımı olarak ta bilinmektedir. Çünkü endüstriyel tasarım tescili demek mevcut ürünün resmi yoldan koruma altına alınmasını sağlayan işlemleri ifade etmektedir. Bu sayede satılmak istenen ürünlere yönelik ithalat, ticaret, piyasaya sunma veya pazarlama yönünden sorun yaşanmadığı bilinmektedir. Bu konuda üretim yapan firmaların veya kişilerin tamamı yaptığı ürünle ilgili hak sahibi olarak ürünlerin üzerinde firma ismi ve logosuyla sunmaktadır.
Tasarım tescili bünyesinde satın aldığınız ürünlere baktığınızda mutlaka belli bir bölgesinde satan firmanın logosunu görmeniz mümkündür. İşte bu sistem ürünün tasarım belgesine sahip olduğunu ispat eden küçük bir ayrıntı olup faturalandırma, pazarlama, satış yapma, kullanma ve birçok yönden hak sahibi olduğunu da gösteren bir şey olarak kabul edilmektedir. Bu yüzden tasarım tescil belgesi edinmek her ürün tasarımcısı tarafından önemli rol oynamaktadır. Düşündüğünüzde hak sahiplerine lehine dönüşen ve önemli role sahip olan işlemlerin tescil sistemiyle güvenli şekilde satılabilmekte olduğu bilinerek hak sahiplerinin kişisel hakları da korunabilmektedir.